چگونه عذرخواهی درست میتواند روابطمان را نجات دهد؟

گاردین در مقالهای به اهمیت و پیچیدگی عذرخواهی واقعی پرداخته است. این مقاله توضیح میدهد که چگونه گفتن یک «عذرخواهی» ساده میتواند روابط را ترمیم کند، به شرط آنکه با پذیرش مسئولیت، همدلی و دقت در انتخاب کلمات همراه باشد.
مارجوری اینگال و سوزان مککارتی، پژوهشگرانی که سالها به بررسی عذرخواهیهای عمومی پرداختهاند، معتقدند عذرخواهیهای بد اغلب با عباراتی مثل «قصدم این نبود» یا «منظور من این بود» خراب میشوند. این عبارات باعث میشود عذرخواهیها بیشتر به توجیه شبیه باشند تا پذیرش مسئولیت.
کارینا شوماَن، روانشناس دانشگاه پیتزبورگ، میگوید یکی از سختیهای عذرخواهی این است که ما نمیخواهیم تصویر خوب خودمان را خراب کنیم. پذیرش اشتباه به معنای تهدید این تصویر است. همچنین گاهی اوقات مسئولیت اشتباه فقط به خودمان مربوط نمیشود و همین باعث پیچیدگی بیشتر میشود. با این حال، شوماَن تأکید میکند که در عذرخواهی باید مسئولیت آسیب وارد شده را پذیرفت، حتی اگر بخواهیم دلایل خود را هم مطرح کنیم، باید این کار را با دقت انجام دهیم.
تحقیقات نشان میدهد عذرخواهی مؤثر میتواند چندین مرحله داشته باشد، مثل بیان کلمه «بخشش باشه»، پذیرفتن مسئولیت، نشان دادن درک از آسیب وارده و تعهد به بهتر شدن در آینده. به گفته شوماَن، گفتن واضح «من متاسفم» یکی از حیاتیترین بخشهاست و نبود آن میتواند کل عذرخواهی را بیاثر کند.
عبارتهایی مثل «اما» به سرعت ارزش عذرخواهی را زیر سوال میبرند و باعث میشوند که شنونده آن را به عنوان دفاع و عدم پذیرش مسئولیت تفسیر کند. علاوه بر کلمات، رفتارهای عملی مانند جبران خسارت یا انجام کارهایی برای کمک به طرف مقابل نیز به اثربخشی عذرخواهی کمک میکند. همچنین استفاده از کلمات دقیقتر و حتی طولانیتر میتواند نشاندهنده تلاش و صداقت بیشتر باشد.
جنسیت نیز در عذرخواهی تأثیرگذار است اما نه به آن صورتی که معمولاً تصور میشود. مردان آستانه تحمل بالاتری برای آنچه نیاز به عذرخواهی دارد، نشان میدهند، اما وقتی این حد رد شود، آنها به اندازه زنان مایل به عذرخواهی هستند. در نهایت، عذرخواهی ابزاری است برای ترمیم و تقویت روابط که نیازمند آسیبپذیری و صداقت است. همانطور که اینگال میگوید: «گاهی باید به خاطر حفظ روابط، حتی اگر کاملاً مطمئن نیستید، عذرخواهی کنید.»