روزجهانی ریشهکنی فقر؛ افغانها در منگنه تیغ دو لبهی فقر
یکی از معضلات کمرشکن در افغانستان، همواره تداوم فقر و بیکاری بوده است، با تغییر و تبدیل رژیمهای سیاسی در کشور؛ اما فقر مداوم تار و پود حیات اجتماعی_انسانی افغانها را در نوردیده است. در موجودیت فقر، هنوز هیچ حاکمیتی موفق به تامین امنیت کامل شهروندان افغانستان نگردیده؛ دزدی، اخاذی، رشوه و خشونتهای ناشی از فقر هنوز در کشور پا برجاست.
۱۷ اکتوبر برابر است با روز جهانی ریشهکنی فقر، این روز از سوی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۳ به منظور ریشه کن کردن فقر در سراسر جهان، تحت عنوان «روز جهانی ریشهکنی فقر» نامگذاری شده است.
معضلهی فقر یک نگرانی مبرم در سراسر جهان به شمار میآید با وجود ادعاهایی که در مورد مبارزه با فقر و کاهش این پدیدهی شوم جهانی از سوی نهادهای مدافع حقوق بشر مطرح میگردد؛ اما آمار کارتنخوابها، متقاضیان پسماندههای خوراکی و فقرایی که روی خطوط سرخ قرار دارند همچنان در حال افزایش است. با اینحال افغانستان نیز به عنوان جزئی ازجغرافیای جهانی که همواره دچار جنگ و درگیری بوده است از معضل کمرشکن فقر در رنج است.
امسال روز جهانی ریشهکنی فقر، در حالی فرا رسیده است که افغانستان بیش از سالهای قبل با بحران فقر و بیکاری دچار است. وضع محدویت های کاری بر زنان، بحران مهاجرت، آفات طبیعی همچون زلزله و سیلاب های اخیر بر اقتصاد کشور تاثیر منفی گذاشته و متاثر از این اوضاع نرخ فقر و بیکاری همچنان در حال افزایش است.
اداره سازمانملل متحد در ۱۴اکتبر ۲۳ میزان از اخراج روز افزون مهاجران افغانستان از کشورهای مقصد، ابراز نگرانی کرده و افزود که از جنوری ۲۰۲۳ تا جولای امسال ۱.۷میلون افغان از ایران به کشور بازگشته است.
سازمان بینالمللی مهاجرت در گزارشی برگشت ۶۰درصد از مهاجران افغان را اجباری و ۴۰ درصد دیگر آن را به شکل داوطلبانه عنوان کرده است.
حامد احمدی(مستعار) که دارای مدرک تحصیلات عالی است بخاطر بیکاری از راه قاچاق به ایران مهاجرت کرده است، وی در مصاحبهی به سریع نیوز میگوید «با هزاران چالش بخاطر بیکاری به ایران آمدم و در اینجا با مشکلات زیاد رو به رو استم»
احمدی میگوید که افغان ها با مشکلات اقتصادی و بدرفتاری های زیاد مواجه اند” به افغان ها نان داده نمی شود و به گونه دشمن دیرینه نگریسته می شوند.”
وی میگوید بعضی وقتها کارفرمای شان حقوق کار شان را نمی دهد و آنان از “ترس بازداشت شدن شکایت کرده نمی توانند.”
با این حال، اما در داخل افغانستان نیز به دلیل وضع محدودیتهای جنسیتی فرصت کار و فعالیتهای اقتصادی از بانوان نیز گرفته شده است، جامعهی سنتی افغانستان به دلیل آبرومندی خانوادگی و عزتمندی اجتماعی اصل حرمت بانوان را برابر با کل ارزشهای شان پنداشته و حاضر نیستند تحت هر شرایطی عزت شان لگد مال گردد.
شایسته اکبری؛ که در یک کارخانهی تولیدی لباس کار میکرد به سریعنیوز از وضعیت بد اقتصادی شان چنین میگوید” در کارخانهی که کار میکردم ۵۰۰۰ معاش داشتم میتانستم حداقل کمی کمک کنم به خانه اما حال بخاطر این که گفتند زنان تنها بیرون نروند پدرم دگه اجازه نداد سر کار بروم با وجود این که به مایحتاج اولیه ضرورت داریم اما باز هم نتوانستم به کارم برم.”
فقر، نبود کار و نداشتن حد اقل امکانات کافی در اقتصاد خانواده، سبب شده تا آمار کودکان به سوء تغدیه نیز بیشتر گردد.
نسیمه( مستعار) که در ولایت کاپیسا زندگی میکند بخاطر ضعیف بودن اقتصاد خانواده، فرزند ۲ساله اش به سوءتغدیه حاد مبتلا شده است وی میگوید برای مداوا کردن حال دختر ۲ساله اش پول ندارد.
“در کلینیک گفتند که باید به داکتر مراجعه کنم چون سوءتعدیه حاد است یک سال میشه که تداوی میکنم اما مواد کلینیک تاثیر نکرد یک بار به داکتر مراجعه کردم اما بار دیگه را نتوانستم.”
در همین حال سازمان صحی جهان در گزارشی می گوید که ۲.۹ فیصد کودکان که زیرسن پنجسال اند به مریضی سوءتغدیهی مبتلا شده اند.
فقر از مشکلات دیرینه در افغانستان به شمار میرود که زندگی افراد زیادی را در افغانستان تحت تاثیر قرار داده است، مشکلاتی همچون مهاجرت، دزدی، ازدیاد زنان خیابانی و رو آوردن کودکان به کارهای شاقه را در کشور بیشتر ساخته است.