پایان آب‌های زیرزمینی کابل تا سال 2030؛ کابوس شهروندان
علاوه بر فقر و بیکاری که بر شهروندان افغانستان به خصوص ساکنان کابل تحمیل شده است، معضل کم‌آبی نیز همانند کابوسی وحشتناک زندگی روزمره این مردم را با چالش مواجه کرده است. اخیرا دفتر یونیسیف در کابل هشدار داد که به دلیل رشد جمعیت شهرنشینی و تغییرات اقلیمی، ممکن است که آب‌های زیرزمینی کابل تا سال 2030 به پایان برسد. هرچند که نماینده ویژه سازمان ملل متحد پس از بررسی و مشاهدات شخصی اش از محله‌های مسکونی کم‌آب در کابل چنین اظهاراتی داشته است؛ اما اگر تیمی از افراد متخصص زمین شناسی و آب این شهر را مورد واکاوی و بررسی قرار دهد، به درک عمیق‌تر و تخصصی‌تر ناشی از بحران کم‌آبی دست خواهند یافت.
وضعیت کم‌آبی در کابل: کابل شهری است که حدوداً هفت میلیون نفوس در آن زندگی می‌کند، این شهر به استثنای نقشه قدیمی اش به جغرافیای چهار قوم عمده این سرزمین تقسیم شده است، در زمان حکومت پیشین رسیدگی به زیرساخت‌های حیاتی همچون آب، سرک‌سازی و پروژه‌های برق و … بر اساس اولویت بندی اقوام صورت می‌گرفت. علاوه بر آن، گروه های مافیایی نیز در انحصار پروژه‌ها نقش موثری داشتند. در زمان حکومت پیشین حفر چاههای عمیق به تناسب نفوذ افراد در ساختارهای حکومت اولویت بندی می‌شد، اشخاصی که از وجهه و نفوذ کمتر حکومتی برخوردار بودند حفر چاه عمیق برای شان دشوار بود؛ اما کسانیکه دارای چنین نفوذ بودند جهت رفع مشکل کم آبی شان با کمترین مانعی دچار نمی شدند.
گروه دیگری از مافیای آب، اشخاصی بودند که با ایجاد شرکت‌های آبرسانی، با ارائه ضعیف‌ترین خدمات، بیشترین پول را از مردم اخذ می‌کردند. چنین افراد و اشخاص تقریبا در هر 24 ساعت حدود یکساعت آب را در لوله‌های آبرسانی رها می‌کردند تا بطور اتفاقی در هر خانه‌ی که آب میرسید موفق به دریافت خدمات آبرسانی می‌شدند و مابقی باید منتظر 24 ساعت آینده جریان آب می‌ماندند. شرکت‌های آبرسانی این تاکتیک را به کار می‌بردند که با وقوف کامل از میزان رساندن آب به چه تعداد از مشترکین، به آمار مشترکین می افزود و علاوه بر دریافت وجه ماهانه، از آنان حق الوجه 25 هزار افغانی نیز اخذ می‌کردند و بدین ترتیب موفق نمی‌شدند که به عموم مشترکین آب برسانند، با وجودی که دولت در زمینه آبرسانی و کانالیزاسیون کمترین توجهی نداشته است؛ این امر به دست مافیای آب افتاد و در فقدان خدمات، دمار از روزگار مردم در آوردند. میراث نا میمون دولت پیشین در عرصه آبرسانی کماکان پا برجاست و اکنون که شرکت‌های آبرسانی بهانه یافته اند که آب‌های زیرزمینی رو به زوال است این خدمات تقریبا به صفر تقلیل یافته است.
وضعیت چاههای خصوصی: در شهر کابل تقریبا هر بلاک برای خودش چاه آب حفر کرده است نقاطی از شهر که ساختمان‌ها و بلاک‌هایش مطابق به نقشه شهری است از آوان اعمار، چاه آب حفر کرده اند، به تبع آن سائر بلاک‌ها نیز به صورت مشترک و خصوصی چاه عمیق دارند؛ اما محلات، سکنه‌ها و کوچه‌هایی که در دوران حکومت‌های مجاهدین و جمهوریت به وجود آمدند نیز به تناسب کوچه و محله بر حفر چاههای آبرسانی افزودند با وجودی که فاصله میان چاههای فاضلاب و آب آشامیدنی رعایت نشده است واین برای شهروندان مشکل صحی به بار می آورد؛ در حال حاضر به دلیل تکثر چاه آب، اکثر این چاهها خشکیده اند و یا در حال خشکیدن هستند. نبود نقشه شهری معیاری و عدم توجه دولت به این معضلات باعث شده است که هم اکنون کابل با معضل کم آبی دست و پنجه نرم کند. در حال حاضر چنانچه یاد آوری گردید به دلیل خشکیدن این چاهها، مردم جهت تهیه آب روزانه، بوشکه به دست به چاههای مساجد و چاههای خیریه مراجعه می‌کنند که صف‌های طولانی آن، بر یأس و نا امیدی زندگی شهر نشینی بیشتر می افزاید.
با این وجود نمی‌توان به شرکت‌های آبرسانی خصوصی و یا حفر چاههای عمیق در کابل دل‌خوش کرد؛ بنا بر این دولت باید دست به کار شده و از ولسوالی پغمان و ولایت پنشجیر با ایجاد کانالیزاسیون معضل کم آبی را مدیریت کنند، ولسوالی پغمان با توجه به نزدیکی آن به شهر کابل، گزینه‌ی خوبی جهت آبرسانی است؛ زیرا در صورت انجام این کار، بودجه کمتر، کاهش در وقت و زمان و تأمین عاجل نیازهای آب را در پی دارد، به تبع آن آب رودخانه پنجشیر نیز میتواند در طولانی مدت از گزینه‌های رفع کم آبی در کابل به حساب آید، به دلیل فاصله جغرافیایی ولایت پنجشیر تا کابل، این کار بودجه و زمان بیشتری را می طلبد اما باید همچنان در دستور کار باشد تا با رشد جمعیت روزافزون شهرنشینی کابل به یکی از شهرهای رویایی تبدیل گردد.
