امضای طومار صدهزار نفری زنان در پیوند به حقوق زن
نگرانی از نادیده انگاری حقوق زنان در بستر مذاکرات صلح و دولت برآمده از آن، باعث گردید که صد هزار افغان در پیوند به این نگرانیها طومار امضا کنند. در این طومار از جامعه جهانی و نهادهای مدافع حقوق زن خواسته شده است تا طالبان را به پشتیبانی و حمایت از حقوق زنان در چارچوب افغانستان کنونی وادار کنند.
در حالیکه پروسه صلح شتاب بیشتری یافته است، دوحه عملا تعطیل گردیده در عوض نشستهای مسکو و استانبول سیر جهشی و تکامل یافته روند مذاکرات را میپیماید، زنان افغان با نگرانی از هدر رفتن حقوق و دستاوردهای بیست ساله شان، در چارچوب صلح عجولانه خواهان توجه جامعه جهانی به حفظ آن گردیده اند.
امضاکنندگان این طومار متشکل از 15 ولایت کشور هستند که بیشتر شان در مناطق ناامن زندگی میکنند و از اعضای خانوادههای قربانیان جنگ به شمار میروند. زنان امضاکننده، نظرها و خاطرات خود درباره جنگ و صلح را روی تکه کلان سفید نوشتند و از دو طرف جنگ خواستند تا به خشونتها پایان دهند.
حسینه صافی، سرپرست وزارت امور زنان در دفاع از این حرکت مدنی گفته است: «شورای عالی زنان، آدرسی برای رسیدن صدای زنان به رهبری دولت است.» این شورا، در ترکیب شورای عالی مصالحه ملی در راستای تامین خواستهها و انتظارات زنان از مذاکرات صلح فعالیت میکند.
روند مذاکرات صلح به مراحل حساسی وارد شده و آمریکا برای برگزاری نشست بزرگی در ترکیه که توافقنامه صلح را نهایی کند، در حال برنامهریزی است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در نامهای به رئیس جمهور غنی، از او خواسته است تا ظرف هفتههای آینده، تمام رهبران طراز اول را در نشست ترکیه با رهبران طالبان به تالار جلسه کشانده و توافق صلح را نهایی کنند. همزمان، او گفته است که کشورهای تاثیرگذار بر افغانستان مانند روسیه، ایران، چین، پاکستان، هند و ایالاتمتحده آمریکا در سطح وزیران خارجه درباره افغانستان نشستی برگزار کنند که مدیریت آن با سازمان ملل متحد باشد.
این شتاب، بسیاری از زنان افغان را نگران کرده است که مبادا حقوق آنها در راه تامین صلح در کشور، به معامله گذاشته شود. این زنان، از این کشورها و جامعه بینالملل خواستهاند که برای دستاوردهای نیمی از جامعه افغانستان احترام قائل شوند و طالبان را به پذیرش پیشرفت زنان وادار کنند، بر مبنای قانون اساسی فعلی، زنان در افغانستان از حقوق تقریبا مساوی با مردان برخوردارند و در ردههای مختلف تصمیمگیری و مشارکت سیاسی و اجتماعی، سهم دارند.
زنان افغان ۲۵ درصد نمایندگان مجلس را تشکیل میدهند، دستکم چهار وزیر کابینه، زن هستند و زنان زیادی در قوای مسلح، قوه قضائیه و ردههای متوسط و بالای مدیریتی در افغانستان فعالیت میکنند، پیشرفتهای زنان در بخش هنر و فرهنگ نیز چشمگیر بوده و رسانههای کشور بعد از سرنگونی رژیم طالبان، به صحنه پیشتازی زنان تبدیل شده است. اکنون با توجه به سابقه زنستیزی طالبان و سرکوب زنان در عرصههای مختلف اجتماعی و مدنی در چند سال تسلط شورشیان طالب بر کشور، این نگرانی جدی مطرح شده است که اولین قربانی روند صلح، دستاوردها و آزادیهای زنان باشد.
هرچند دولت افغانستان در ردههای مختلف، عملا در راستای نهادینه حقوق زنان در کشور دست به کار شده است و ثمرات آن نیز در سطح جامعه و دولت مشهود است؛ اما اکنون بیم آن میرود که مفکوره طالبانی باعث گردد تا این حقوق و امتیازات در باتلاق تحجرگرایی طالبان از بین برود.
زکریا رادمنش