د ډیورند کرښه او اغزن تار؛ د سیاسي ضعف او ناپوهي انعکاس
د ډیورند کرښه تل د افغانستان او پاکستان تر منځ د سیاسي، امنیتي او ستراتیژیکو اړیکو یوه حساسې کرښه پاتې شوې ده. وروستۍ پېښه چې په دې کرښه اغزن تار غځول شوی، یوازې د یوې ورځې پرېکړه یا تصادفي عمل نه دی، بلکې د لسیزو سیاسي ضعفونو، داخلي بېثباتۍ او نړیوالو فشارونو نتیجه ده.
که هغه موجوده عوامل نه وای، دا اغزن تار به هېڅکله نه تېریده. دې واقعیت ته په کتو، د غني او کرزي دواړو حکومتونو پڅ او بېاغېزې عکسالعمل هېڅ تعجب نه دی. دوی د وضعیت پر اصلي محرکاتو او ژورو دلیلونو کنټرول نه درلود، نو ځکه یوازې د سطحې واک یا شعارونو په کچه پاتې شول.
دغه پېښه د افغانستان د تاریخ په اوږدو کې د سیاسي رهبرۍ د نیمګړتیاوو یوه ښکلې نمونه ده. دا څرګندوي چې د ملي واک او تصمیم نیونې پراخه ځواک یوازې د شعارونو یا اعلانونو په لاس کې نه وي، بلکې د موضوع د اصلي لاملونو په درک کې دی. د اغزن تار پر کرښه نه یوازې د امنیتي اقدام اهمیت دی، بلکې دا د سیاسي شعور او د پریکړو د حقیقي اغېز نښه هم ده.
په نهایت کې، د ډیورند کرښه د افغانستان او پاکستان تر منځ یوازې فزیکي حدود نه دي، بلکې د تاریخي، سیاسي او ستراتیژیکو پیچلتیاوو یوه ژوندۍ نښه ده. د دې پېښې تحلیل موږ ته یادونه کوي چې د حکومتونو او رهبرانو ریښتینی ځواک په ستونزو، دښمنیو او ننګونو کې د ژورو لاملونو درک او سمه واکمني ده، نه یوازې په عکس العملونو او اعلانونو کې.
لیکوال: ببرک سائل
