محکمهای بیسابقه در بریتانیا؛ بررسی نقش MI5 و MI6 در شکنجههای پس از ۱۱ سپتامبر
دو زندانی بازداشتگاه گوانتانامو در محکمهای در بریتانیا مدعی شدهاند که سازمانهای اطلاعاتی این کشور در شکنجه و بدرفتاری با آنان به دست سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) پس از حملات ۱۱ سپتامبر، دست داشتهاند. این محاکمه ممکن است یکی از تاریکترین فصول اطلاعاتی بریتانیا را بار دیگر به جریان عمومی بازگرداند.

به گزارش خبرگزاری سریع؛ به نقل از گاردین، در هفته جاری یک دادگاه ویژه در بریتانیا موسوم به «هیأت بررسی قدرتهای اطلاعاتی» میزبان محاکمهای نادر خواهد بود که طی آن، ادعاهایی درباره همدستی سازمانهای اطلاعاتی این کشور با برنامه مخوف شکنجه سازمان سیا (CIA) پس از حوادث ۱۱ سپتامبر بررسی میشود.
روزنامه گاردین امروز در گزارشی نوشت که این محکمه چهار روزه با شکایت دو زندانی گوانتانامو، مصطفی الحساوی و عبدالرحیم النشیری برگزار میشود که هر دو از قربانیان شکنجه در زندانهای مخفی امریکا موسوم به black sites بودهاند. این دو تن ادعا کردهاند که سازمانهای MI5 و MI6 بریتانیا در بازداشت، بازجویی و شکنجه سیستماتیک آنها، به صورت غیرقانونی مشارکت داشتهاند.
دادگاه در حالی برگزار میشود که در سالهای گذشته تلاشهای گستردهای از سوی دولت بریتانیا برای جلوگیری از افشای جزئیات نقش اطلاعاتی این کشور در این برنامه صورت گرفته بود. شش سال پیش نیز، دولت بریتانیا تحقیقاتی را که به دستور دیوید کامرون، نخستوزیر وقت، آغاز شده بود بدون نتیجه متوقف کرد.
بر اساس گزارش منتشر شده، وکلای شاکیان معتقدند شواهد محکمی وجود دارد که نشان میدهد دستگاههای اطلاعاتی بریتانیا، به شکل مستقیم یا غیرمستقیم، در روند بازجوییهای همراه با شکنجه مشارکت داشتهاند.
کریس اسدیل، مشاور حقوقی ارشد سازمان Redress که با قربانیان شکنجه همکاری میکند، این رسیدگی قضایی را «بیسابقه» خوانده و افزود: «این نخستین بار است که محکمه بریتانیایی، با چنین سطحی از نظارت قضایی، به بررسی اتهامهای دخالت در شکنجه پس از ۱۱ سپتامبر میپردازد.»
به گفته گاردین، پیشتر کمیته اطلاعات و امنیت پارلمان بریتانیا در گزارشی در سال ۲۰۱۸ اعلام کرده بود که مأموران بریتانیایی در صدها مورد شکنجه، و دهها عملیات انتقال غیرقانونی زندانیان دخالت داشتهاند. با این حال، این تحقیقات به دلیل عدم همکاری مقامات و دستگاههای اطلاعاتی، نیمهتمام باقی ماند.
اکنون و با آغاز این محاکمه، پرسشهای اساسی در مورد نقش بریتانیا در برنامه شکنجه CIA بار دیگر مطرح شدهاند، از جمله اینکه آیا MI6 سوالاتی را که در جریان بازجوییهای همراه با شکنجه مطرح میشد، مستقیماً به مأموران CIA ارائه میداد یا خیر.
دولت بریتانیا تاکنون از اظهار نظر رسمی درباره این پرونده خودداری کرده و صرفاً اعلام کرده است که درباره فعالیتهای نهادهای اطلاعاتی، «هیچگونه تأیید یا تکذیب» صورت نمیگیرد.