افزایش رویدادهای امنیتی در افغانستان و راه حل آن
نویسنده: شکیب احمد سروش
اخیرا رویدادهای امنیتی علیه نیروهای حاکم و مردم افغانستان افزایش یافته است، مهمترین رویدادی که امسال اتفاق افتاد حمله بر خلیل الرحمن حقانی مهمترین عضو این حکومت و از چهره‌های با نفوذ حقانی‌ها بود. عمق این حمله و نفوذ به مهمترین نهاد حکومت تالبان حاکی از این است که داعش خراسان در نهادهای مختلف حکومت ریشه دوانده و هرگاه بخواهد اهداف را از بین ببرد موفقانه عمل می‌کند؛ هر چند حکومت سرپرست از نابودی داعش خراسان سخن می‌گوید که این گروه نه در افغانستان جغرافیا دارد و نه از توان انجام حملات برخوردار اند؛ اما واقعیت میدانی ثابت کرده است که حملات داعش با گذشت زمان افزون می‌گردد.
این را هم نمیتوان انکار کرد که نیروهای حاکم بر افغانستان مراکز مهم داعش را در کشور هدف قرار داده اند و بسیاری از پایگاههای این گروه را در افغانستان از بین برده اند؛ اما واقعیت این است که داعش قبل از اینکه در جبهات جنگ و جغرافیای خاص خود را برجسته سازد؛ در صفوف نهادهای حکومت تالبان جاسازی شده اند؛ بنا بر این شناخت و مبارزه با داعش امر پیچیده و چند لایه‌یی است که اطلاعات دقیق و ابزار شناختی بسیار پیشرفته را بر می‌تابد.
بر اساس گزارش‌های سازمان ملل متحد، داعش خراسان در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۹ حمله تروریستی در افغانستان انجام داده است. اهداف این حمله‌ها شامل شیعیان کشور، پیروان تصوف، اتباع خارجی و مقام‌های تالبان بودند که در رده‌های مختلف انجام یافته است.
چهار گزارش سه‌ماهه سازمان ملل نشان می‌دهند که در فاصله نومبر ۲۰۲۳ تا نوامبر ۲۰۲۴؛
۸۶۵۰ رویداد امنیتی در افغانستان به ثبت رسیده است که به اثر آن ۱۵۶ غیرنظامی کشته و ۴۲۶ غیرنظامی زخمی شده‌اند. بسیاری از این حملات به داعش خراسان نسبت داده شده است.
در کنار تهدید داعش، گروه‌های مسلح مخالف تالبان نیز در سال ۲۰۲۴ حملات متعددی انجام دادند. بر اساس گزارش سازمان ملل، از نوامبر ۲۰۲۳ تا نومبر ۲۰۲۴: جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود ۱۳۷ حمله و جبهه آزادی افغانستان به رهبری یاسین ضیا ۷۷ حمله انجام داده است. هرچند این دو جبهه آمار حملات خود را بالاتر اعلام کرده‌اند، اما گزارش‌های رسمی ارقام فوق را تأیید می‌کنند.
افزون بر آن، حملات متعددی در قندز، کابل، بدخشان و… بیانگر آینده ناگوار بر دورنمای حاکمیت و مردم افغانستان محسوب می‌گردد؛ بنا بر این بر می‌تابد که حکومت کنونی برای عبور از این معضله باید به فکر مشروعیت ملی و بین المللی حکومت باشد، مشروعیت داخلی جز از مجرای توجه به خواسته‌های ملت و رعایت حقوق شان حاصل نمی‌گردد؛ وضع محدودیت‌های روز افزون باعث دلسردی ملت از حاکمیت می‌گردد.
حکومت برای جذب حمایت‌های ملی باید رفراندم برگزار کرده و خواهان نظر مردم بر سر انتخاب نوعیت نظام باشند؛ سپس از اندیشمندان و نخبگان اقوام و ملیت‌های مختلف بر سر تدوین قانون اساسی و قوانین ملی مشوره و نظرخواهی صورت گرفته و لویه جرگه قانون اساسی دائر گردد.
تشکیل حکومت فراگیر و همه‌شمول، لغو محدودیت‌های تحصیلی و کاری زنان، توجه به مطالبات جامعه بزرگ تشیع افغانستان و هر آنچه که برای تشکیل حکومت ملی لازم است و ملت را به دولت نزدیک‌تر می‌سازد باعث تضعیف داعش و مخالفین مسلح می‌گردد، فقط در چنین حالت است که می‌توان ضریب تهدیدات امنیتی را کاهش و حتی به صفر رساند در غیر این‌صورت، افغانستان بویی از صلح و امنیت به مشام اش نخواهد رسید.
