امریکا؛ هزینه‌های کمرشکن و شکست ننگین تا رشد تروریزم
پس از سقوط شوروی سابق، قدرت تقریباً تک‌قطبی شد و امریکا ساز تسلط بر جهان را نواخت، از تجاوزات نظامی گرفته تا استثمار و بهره‌کشی اقتصادی در نقاط مختلف جهان، دمار از روزگار ملیت‌های ضعیف درآورد. آخرین حمله نظامی این کشور در افغانستان بود که پس از بیست سال اشغال و هزینه‌های کمرشکن مادی و انسانی، مجبور به فرار شبانه شدند.
به گزارش موسسه امور عمومی و بین‌الملل واتسون در دانشگاه براون، هزینه جنگ امریکا در افغانستان که از خزان سال 2001 آغاز شد و در 30 اگست 2021 پایان یافت، 2.26 تریلیون دالر بوده است.
طی این 20 سال، در مجموع 2448 نظامی امریکا در این جنگ کشته شده و 1141 نفر از نیروهای ائتلاف ناتو نیز در این جنگ جان خود را از دست داده‌اند.
در این گزارش آمده است که 69 هزار نیروی افغانستانی نیز در این جنگ جان خود را از دست دادند و 72 روزنامه‌نگار و 444 نیروی کمک‌های بشردوستانه در این جنگ 20 ساله کشته شده‌اند.
این آمار صرفاً کشته شدگان درگیر جنگ و یا حاضر در صحنه‌های جنگ بودند، اشخاصی که به گونه‌ای از اثرات قحطی و آوارگی جنگ جان‌شان را از دست داده‌اند در این آمار شامل نمی‌گردد. این همه هزینه‌های مادی و انسانی گویا جهت مهار تروریزم و نهادینه سازی دموکراسی و حقوق بشر در افغانستان بوده است، در حالیکه در دوران حاکمیت دست‌نشانده امریکا در افغانستان با بوق و کرنای دموکراسی و حقوق بشر، بیشترین انسان‌ها زیر این چتر نامیمون جان‌هایشان را از دست دادند و صدها هزار انسان آواره شدند و دموکراسی نیز بستر تبدیل و تغییر افراد و اشخاص مطابق میل امریکا در بدنه قدرت بود و جز این فلسفه‌ای دیگری نداشت. در امر مبارزه با تروریزم نیز شاهد بودیم و هستیم که بیش از هر زمان دیگر تروریزم بین‌المللی قدرتمند شدند و از گروه‌های ضعیف به گروه‌های قدرتمند تبدیل شدند.
خروج امریکا و رشد مضاعف تروریزم در افغانستان
در سال‌های حضور امریکا در افغانستان، نه تنها خشونت و تروریزم در افغانستان کاهش نیافت، بلکه دامنه فعالیت‌های افراط‌گرایانه گسترش یافت، گروه تروریستی داعش نیز به یکی از جلوه‌های تازه در به مخاطره انداختن امنیت و ثبات در افغانستان تبدیل شد.
به عبارت دیگر، حضور امریکا و ناتو در افغانستان موجب شد تا زمینه بیشتری برای فعالیت گروه‌های تروریستی در این کشور فراهم شود و بیش از پیش جان مردم افغانستان در معرض خطر قرار گیرد.
امریکا نه تنها نتوانست به وعده خود برای مقابله با تروریزم در افغانستان عمل کند، بلکه با انجام اقدامات یک‌جانبه و خودسرانه از طریق عملیات هوایی و زمینی، هزاران نفر از مردم این کشور را به کام مرگ فرستاد.
امریکا با طولانی کردن جنگ در افغانستان، آثار مخربی را بر زیرساخت‌های اقتصادی کشور وارد کرد که این مسئله به شدت ظرفیت‌های تولیدی در افغانستان را از روند فعالیت‌های مولد خارج کرد.
در عرصه فرهنگی و اجتماعی نیز وجود شرایط جنگی و ناامنی گسترده در افغانستان، سبب شد تا شاخص‌ها در این دو بخش روند روبه رشدی نداشته باشد و آموزش در این کشور با مخاطراتی جدی روبرو باشد.
اقدام اخیر تروریستی در مرکز آموزشی کاج در غرب کابل که موجب کشته و مجروح شدن ده‌ها نفر شد، از جمله مصادیق خطرات مرگبار برای عرصه فرهنگ و آموزش به شمار می‌رود.
امریکا علاوه بر وعده میان‌تهی مبارزه با تروریزم در افغانستان، متعهد شده بود تا مواد مخدر و قاچاق آن در افغانستان را مهار کند، اما گزارش‌های بین‌المللی نشان می‌دهند که از زمان حضور امریکا و ناتو در افغانستان، کشت خشخاش و تولید انواع مواد مخدر در کشور افزایش چهار برابری داشته است.
وقتیکه امریکا متوجه شد روز به روز توان جنگی‌اش رو به افول می‌رود، به صورت غیرمسئولانه افغانستان را ترک نمود که باعث به وجود آمدن خلأ قدرت گردید. هرچند گروه طالبان جغرافیای افغانستان را به کنترل گرفت، اما هیچ رسمیت بین‌المللی ندارد و این بلاتکلیفی حکومتداری می‌تواند ضربه سنگین بر پیکره افغانستان محسوب گردد. در صورتیکه امریکا با طالبان به توافق رسیده بود که قدرت مشروع را در اختیار آنان قرار دهد، اما به این وعده‌اش عمل نکرد و صرفاً جغرافیای فاقد مشروعیت بین‌المللی را به طالبان سپرد، ورنه می‌توانست اشرف غنی را نگهدارد و روند انتقال قدرت را روی دست گیرد تا خلأ مشروعیت در افغانستان به وجود نیاید؛ اما هدفمندانه چنین اقدام غیرمسئولانه نمود تا تقاص شکست تاریخی خود را از مردم افغانستان بگیرد.
