بریکس و نقش آن در اقتصاد جهانی
بریکس (BRICS) نام گروهی از کشورهای نوظهور اقتصادی شامل برازیل، روسیه، هند، چین و افریقای جنوبی است که با هدف تقویت همکاریهای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی بین خود تشکیل شده است. این گروه از قدرتهای بزرگ اقتصادی جدید، با تکیه بر منابع غنی طبیعی و جمعیت عظیم خود، توانستهاند نقش چشمگیری در اقتصاد جهانی ایفا کنند.
تاریخچه و اهداف بریکس
این گروه ابتدا در سال ۲۰۰۶ با نام «بریک» (BRIC) متشکل از برازیل، روسیه، هند و چین تأسیس شد. افریقای جنوبی نیز در سال ۲۰۱۰ به این گروه پیوست و نام آن به «بریکس» تغییر یافت.
در جدیدترین اجلاس این گروه ۶ کشور جدید به اعضای آن اضافه شدند. این کشورها عبارتند از: ایران، امارت متحده عربی، مصر، عربستان آرجنتاین و اتیوپی.
اهداف اصلی بریکس شامل افزایش همکاریهای اقتصادی و مالی، تقویت تجارت و سرمایهگذاری میان اعضا، و تلاش برای ایجاد یک نظم اقتصادی جهانی چندقطبیتر به دور از سلطه اقتصادی غرب، بهویژه ایالات متحده، است.
منافع بریکس برای جهان
1. کاهش وابستگی به ارزهای جهانی
یکی از اهداف بریکس کاهش وابستگی به دالر و یورو در تجارت بینالمللی است. با تقویت تجارت با ارزهای محلی، این کشورها به دنبال آن هستند که وابستگی خود را به سیستم مالی جهانی کاهش داده و از مخاطرات ناشی از نوسانات دالر در معاملات بینالمللی بکاهند. این موضوع به ثبات اقتصادی جهان کمک کرده و احتمال بیثباتیهای مالی را کاهش میدهد.
2. تقویت همکاریهای اقتصادی در میان کشورهای نوظهور
بریکس فضایی برای کشورهای در حال توسعه فراهم میآورد تا از تجارب و منابع یکدیگر استفاده کنند و از رشد اقتصادی بالاتری برخوردار شوند. این همکاریها باعث میشود که کشورهای عضو بریکس بتوانند دسترسی به بازارها و سرمایهگذاریهای جدید داشته باشند و در نتیجه از وابستگی به کشورهای پیشرفته بکاهند.
3. افزایش تنوع در ساختارهای اقتصادی جهانی
بریکس با حمایت از ایجاد نهادهای جدیدی مانند «بانک توسعه جدید» (NDB) و «صندوق ذخیره ارزی بریکس»، تلاش میکند تا ساختارهای مالی جهانی متنوعتری ایجاد کند. این نهادها میتوانند به کشورهای عضو و حتی دیگر کشورهای در حال توسعه وامها و منابع مالی فراهم کنند و در نتیجه وابستگی آنها به نهادهای مالی سنتی نظیر صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی کاهش یابد.
4. تقویت امنیت غذایی و انرژی
کشورهای بریکس با بهرهگیری از منابع طبیعی گستردهای که در اختیار دارند، از جمله ذخایر عظیم انرژی، منابع غذایی و معادن گوناگون، میتوانند به امنیت غذایی و انرژی جهانی کمک کنند. همکاریهای این کشورها در زمینههای انرژیهای تجدیدپذیر و کشاورزی میتواند به کاهش مخاطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی و افزایش امنیت جهانی غذا کمک کند.
5. حمایت از اقتصاد سبز و توسعه پایدار
بریکس به توسعه پایدار و حمایت از اقتصاد سبز اهمیت میدهد. این کشورها در تلاشند تا با همکاری در پروژههای مربوط به انرژیهای پاک، از آلودگیهای زیستمحیطی کاسته و به رشد اقتصادی پایدار برسند. این رویکرد میتواند به مقابله با تغییرات آب و هوایی و حفظ محیط زیست کمک کند.
بریکس با فراهم آوردن بستری برای همکاریهای اقتصادی و مالی میان کشورهای نوظهور، نقش مهمی در تعدیل ساختارهای اقتصادی جهانی و ایجاد توازن بیشتر در نظام اقتصادی ایفا میکند. به نظر میرسد که با تقویت اتحاد و انسجام میان اعضای بریکس، این گروه میتواند به یکی از بازیگران کلیدی در اقتصاد جهانی تبدیل شود و به ثبات، توسعه پایدار و امنیت جهانی کمک شایانی کند.