تجلیل از شب یلدا؛ غلبه بر سیاهی طولانی‌ترین شب سال
شب یلدا یا شب چله یکی از بزرگ‌ترین جشن های فارسی زبانان است که در آن آخرین شب پاییز (طولانی‌ترین شب سال) را جشن می‌گیرند، در این شب اعضای فامیل و یا دوستان کنار هم جمع شده و با پهن کردن سفره با میوه‌های تازه و خشک، غذاهای متنوع و سنتی و شعر خوانی، خواندن فال حافظ از هم پذیرایی کرده و شب را در کنار هم جشن می‌گیرند اما در کنار این بعضی از مردم این روز را شرک دانسته و تجلیل از این شب را گناه می‌دانند.
در همین حال خانم مژگان فرامنش، شاعر و نویسنده در گفت‌وگوی ویژه‌ی شب یلدا در مصاحبه با خبرگزاری سریع در رابطه به تاریخچه و قدامت برگزاری این جشن، از رسم و رواج ها در تجلیل از این شب و جنبه‌ی تجلیل آن چنین می‌گوید: «تاریخچه و قدامت شب یلدا به روز های نخستین شکل‌گیری تمدن ایران باستان بر می‌گردد و مردمی که به آیین زرواند گرایش داشتند، آنها معتقد بودند که «زمان خداست» و زمان برای آنها ارزش داشتند به همین دلیل از بزرگ‌ترین شب سال تجلیل می‌کردند، هم‌چنان در کنار این جشن شب یلدا یک مسأله فرهنگی و نجومی وجود دارد که در یک سال دو اتفاق شکل می‌گیرد یکی این که شب یلدا طولانی‌ترین شب سال هست و روز آن که بر می‌گردد به نخستین روز تابستان که طولانی‌ترین روز سال به شمار می‌آید».
چرا از طولانی‌ترین روز سال تجلیل نمی‌شود؟
چون از همان زمان بحث بر این بود که می‌گفتند که در طولانی ترین شب سال را باید به دور همی‌ها، نشستن‌ها، و سرگرمی ها، برنامه ها بگزرانیم و تا طلوع خورشید بیدار نشسته و بر سیاهی غلبه کنیم و این شب طولانی را به صبح برسانیم.
در برگزاری شب یلدا دو علت وجود دارد، یکی غلبه بر تاریکی ظاهری؛ تاریکی ظاهری همان ظاهر شب است یعنی این شب طولانی و تاریک هست نسبت به تمام شب های سال و مردم با بیدار نشستن می‌خواهند بر این تاریکی غلبه کنند.
علت دوم غلبه بر تاریکی درونی هست؛ تاریکی درونی خود را با برگزاری برنامه ها، سرگرمی ها، دور همی‌ها، بگو بخند ها می‌خواهند تمامی تاریکی های درون شان را بزدایند، یعنی زمانی که با هم یکجا می‌نشینند تاریکی درونی خود با صحبت، برنامه ها، شعر خوانی، فال حافظ و این موارد تمامی غصه های شان را از بین ببرند.
یکی از رسم و رواج ها در برگزاری جشن شب یلدا پرداختن به دورهمی و قصه کردن و گرم گرفتن فضا و پهن کردن سفره با انواع میوه‌ها، غذای های مختلف می‌باشد.
فرامنش می‌افزاید: «من می‌توانم بگویم از این شب به عنوان یک فرصت نیز استفاده شود، به طور مثال در این جشن از روزمره‌گی زندگی شان برای یک شب رهایی یافته و به دور از همه چیز دور هم جمع شده و با هم شعر خوانی کنند، فال حافظ ببیند، شاهنامه خوانی کنند و با تهیه و ترتیب سفره شب یلدا شب را به پایان می‌رسانند و در کنار آن دید و باز دید هست که به دور از دغدغه های زندگی یک شب را کنار هم جمع می‌شوند و این شب را گرامی می‌دارند».
اما در کنار این بعضی از مردم این شب را شرک می‌دانند که گفته می‌توانم شب یلدا درگیر هیچ دین و آیینی نیست، بلکه یک بحث فرهنگی و در کنار این یک بحث نجومی است.
کسانی که شب یلدا را شرک می‌دانند این جشن را از زاویه دینی و اعتقادی نگاه می‌کنند و اعتقاد دارند که این موضوع در دین وجود ندارد و تجلیل از این روز گناه است، در حالی‌که این یک مسأله‌ی دینی نبوده و یک مراسم فرهنگی و نجومی بوده و جنبه‌ی اعتقادی ندارد.
