ترامپ و میلیاردها دالر؛ موفقیت اقتصادی یا استثمار جهانی؟
اخیراً دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا، در جمع اعضای کابینه با ابراز رضایت از سیاستهای خود، گفته است:"کشورهای خارجی صدها میلیارد دالر مستقیماً به خزانهداری امریکا پرداخت میکنند و این ارقام پیش از او بیسابقه بوده است"؛ اقدامی که با واکنشهای گسترده مواجه شده است.

آقای عزیز معارج، کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با خبرگزاری سریع درباره دریافت میلیاردها دالر توسط ترامپ و سیاستهای اقتصادی و سیاسی امریکا توضیح داد و این روند را ادامه سنت تاریخی بهرهبرداری قدرتهای بزرگ از کشورهای ضعیف دانست.
وی در پاسخ به این سوال که «ترامپ ادعا میکند صدها میلیارد دالر از کشورهای خارجی دریافت کرده است، آیا این موفقیت اقتصادی است یا نوعی اخاذی و فشار؟» گفت: «این مسئله محدود به ترامپ نیست بلکه سیستم و اداره امریکا همواره تلاش داشته کشورهای جهان سوم و متحدان خود را مطیع کند. دریافت مبالغ هنگفت در واقع نوعی اخاذی اقتصادی و سیاسی ایالات متحده در همه زمانها بوده است.»
آقای معارج با اشاره به پیامد سیاستهای امریکا در منطقه خاطرنشان کرد: « امریکا کشورهای ضعیف را تابع خود میسازد تا از آنها نوعی باج و جزیه دریافت کند. تاریخ نیز نشان داده است کشورهایی که به این سازوکار تن ندادهاند، با تهدید امنیتی و سرنگونی نظام و رهبری خود مواجه شدهاند. برای مثال، در سال ۱۹۷۰ با تأسیس اوپک، از نفت کشورهای عربی خلیج فارس استفاده شد و نظامهای وابسته به قدرتهای بزرگ سر کار آمدند. در عربستان خانواده الرشید و هاشمی سرنگون شدند و خاندان آلسعود قدرت را به دست گرفت. هرجا منابع نفت و گاز وجود داشته، مداخله و فشار قدرتهااعمال شده است همان گونه که در قضیه اسرائیل و فلسطین نیز منافع گاز بندر حیفا نقش دارد.»
این کارشناس مسائل بینالملل همچنین در پاسخ به این سوال که «مقایسه سیاستهای ترامپ با روشهای استبدادی فرعونها و نمرودها، یک تشبیه است یا تحلیل واقعی؟» اظهار داشت: قدرتهای بزرگ همواره از منابع و نفوذ خود برای فشار به کشورهای ضعیف استفاده کردهاند. این یک اصل و یک واقعیت آشکار است. اصلی که قدرتها آن را ایجاد کرده و از آن بهره میبرند و از گذشته تاکنون این روند ادامه داشته فقط ابزارها تغییر کردهاند؛ در گذشته با حمله نظامی محقق می شد، امروز از طریق نفوذ فشارهای سیاسی.
معارج در پایان، درباره این پرسش که «با وجود دریافت تریلیونها دالر، آیا جامعه جهانی این را موفقیت اقتصادی میداند یا سوءاستفاده از قدرت و منابع کشورهای ضعیف؟» گفت: «همه کشورهای جهان این موضوع را به خوبی درک میکنند و این روند را سوءاستفاده از قدرت و منابع کشورهای ضعیف میدانند. کشورهای جهان سوم در صورتی که هوشیار باشند، مقداری کمک دریافت میکنند تا آبادانی برقرار شود. ملتهای ناهوشیار هم به دلیل منافع این قدرتها قربانی میدهند. این پروسه همچنان پیش برده میشود تا زمانی که جهان هوشیار شود و این سیستم تغییر یابد؛ در غیر این صورت، روند اخاذی قدرتها همچنان ادامه خواهد داشت.»