ذوب شدن یخچالهای طبیعی در افغانستان و پیامدهای آن
کوههایی که در چهارفصل سال پوشیده از یخ و برف است تحت عنوان یخچالهای طبیعی از آن نام برده میشود، بخش بزرگی از یخچالهای طبیعی کشور در سلسله کوههای هندوکش موقعیت دارد که حفظ آن برای زندهگی 1.3 میلیارد جمعیت در کشورهای چون افغانستان، پاکستان، هند، نیپال و چین حیاتی است.
براساس ارزیابیهای جهانی، در نتیجۀ گرم شدن هوا یخچالهای طبیعی افغانستان در حال ذوب شدن هستند.
پیامدهای ذوب شدن این یخچالهای طبیعی سرازیر شدن سیلاب و خشکسالی برای افغانستان خواهد بود.
در افغانستان عوامل دیگر مانند ازبین بردن سرسبزیها، قطع جنگلات و استفاده بی رویه از آن، عواملی اند که یخچالهای طبیعی را از بین میبرند.»
با این حال، 14% از یخچالهای طبیعی افغانستان طی سالهای 2009 تا 2015 به اثر کمتوجهی مسئولین حکومت پیشین از بین رفت که باعث افزایش گرما و موجب خشکسالی در کشور گردید.
خیانتها و جفاهایی که طی چهل سال اخیر علیه ملت و منابع طبیعی صورت گرفت، به خصوص در بیست سال جمهوریت تشدید گردید باعث آسیبهای جدی به منابع طبیعی همچون، کوهها جنگلها و یخچالهای طبیعی گردید؛ لذا اکنون وقتش است که توجه ویژه به حفاظت و حراست از آن صورت گیرد تا افغانستان بیش از این آسیب نبیند و نسلهای آینده در کشوری زندگی کنند که بهرهمند از منابع طبیعی سرشار و محلی برای زندگی توأم با رفاه باشد.
راهکارهای حفظ یخچالهای طبیعی و ایجاد محیط سبز امن:
مردم افغانستان به دلیل چهل سال جنگ و ویرانی، اسیر عقدهها و کینههای فرقهیی-قومی شده اند، این مردم کمترین بهرهی اندک از دانش و سواد معیاری دارند، میزان تحصیلیافتههای کشور شاید بیش از 10% نباشند که آن هم یا در خارج از کشور به سر میبرند یا در داخل کشور زمینههای عرض اندام و فعالیت برای شان ممکن نیست؛ بنا بر این عمده نفوس این سرزمین، کمترین درک از سرمایهها و منابع ملی دارند، دولت باید در زمینه آموزش از حفظ و حراست منابع طبیعی و ملی سرمایه گذاری کند، برگزاری ورکشاپها و سیمینارهای آموزشی، تبلیغات از مجرای رسانه و تبلیغ از جانب ملاهای مساجد میتواند در روشنی اذهان عامه موثر واقع شده و مردم را به مسئولیت شان در حفاظت و حراست از یخچالهای طبیعی، جنگلات و… متوجه سازد.
افغانستان طی دو دهه اخیر با معضل کمآبی مواجه گردیده است، این به دلیل فقدان مدیریت منابع آبی در کشور است، مدیریت آبهای سطح زمین و سفرههای زیرزمینی در ضعیفترین حالت به سر میبرد، حفر بی رویه چاههای عمیق، هدر رفتن رودخانهها و جویچهها عمده عواملی اند که باعث کمبود آب در کشور گردیده است، به همین علت کشاورزی رو به افول و جنگلات در معرض نابودی اند، علاوه بر آن، بریدن درختان و جنگلات کوهی توسط اهالی محل در ولایات مختلف باعث تغییرات اقلیمی در کشور گردیده است؛ لذا اجرای برنامههای حفاظت از جنگلات و سرسبزیها به منظور جلوگیری از تخریب محیط زیست.یک امر ضروری است تا دست عوامل از قطع درختان کوتاه گردیده و مردم مجاب به غرس درخت گردند تحقق این امر، شامل قوانین سختگیرانه برای قطع درختان و تشویق و الزام به کاشت درختان جدید است.
علاوه بر آن، دولت باید خود را مجاب به حمایت از توسعه پایدار بکند، این امر باعث رشد اقتصادی گردیده و به حفظ منابع طبیعی کمک میکند، حصول توسعه پایدار شامل حمایت از کشاورزی ارگانیک و گردشگری است که منجر به حفاظت از محیط زیست میگردد.لازم است که تیم تحقیقاتی از دانشمندان خبره علوم طبیعی، زمین شناسی، انجنیرهای رشتههای فضای سبز و اقلیم شناس شکل گیرد تا اثرات تغییرات اقلیمی بر وضعیت مملکت به صورت علمی بررسی گردیده و راهکاری مناسب حفاظت و حراست از آن ارائه گردد.تغییرات اقلیمی و آسیب یخچالهای طبیعی متوجه کشور خاصی نیست؛ بلکه انبوهی از نفوس و کشورهای ماحول آن متضرر میگردند؛ لذا از آنجایی که یخچالهای طبیعی در جغرافیای افغانستان موقعیت دارد و مبدأ آن نیز کشور ما میباشد پیگیری و جذب حمایت بین المللی در این زمینه بر عهده حکومت افغانستان است.
دولت باید در اطراف یخچالهای طبیعی فضای محافظت شدهیی ایجاد کند، ایجاد چنین فضا لزوم به منع بود و باش انسانها در فاصله چند کیلومتری آن است و همینطور منع ماشین آلات و الزامات تکنولوژی حول یخچالهای طبیعی میتواند به حفظ و بقای آن کمک بیشتری بکند. جهت اعمال آن ایجاد تیم حراست و رصد کننده از وضعیت یخچالهای طبیعی و به کارگیری راهکارهای مناسب حراستی ضرورت محتوم است.همینطور ترویج استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر به جای سوختهای فسیلی که دود و غبار فراوان در پی دارد به منظور کاهش آلودگی و اثرات منفی آن بر محیط زیست میتواند مفید واقع گردد. روستاهایی که اطراف یخچالهای طبیعی سکونت دارند باید فرهنگ سازی گردند، حراست از طبیعت، ارزش جنگلها و … همواره طی برنامههای تبلیغاتی برای شان گوشزد گردد تا باعث ایجاد محیط امن برای یخچالهای طبیعی و سایر منابع گردد.