عودتکنندگان؛ لزوم رسیدگی به اوضاع نابسامان
موج عودت مهاجرین از کشورهای همسایه همچون پاکستان، ایران و تاجیکستان باعث گردیده است که کشور از ابعاد گوناگون در مخمصه قرار گیرد، مردم افغانستان به دلیل فقر مزمن و عدم رسمیت دولت در مشکلات عدیده‌ای به سر می‌برند، فقر و بیکاری تابویی است که این روزها سایه ناخوشایندش را بر این مردم تحمیل کرده است، بیشتر افغان‌ها در حال حاضر فاقد کار و عایدات هستند، اکثر خانواده‌های افغان این روزها با فقر مزمن دست و پنجه نرم می‌کنند، نبود امکانات بهزیستی همچون آب آشامیدنی، نیازهای روزمره، غذا وعدم امکانات تولیدکننده سرما در این فصل سوزان از هر سو زندگی را بر این مردم دشوار ساخته است، با این حال، موج مهاجرین که تعدادشان به میلیون‌ها نفر می‌رسد بر چالش‌های موجود می افزاید، این عودتکنندگان هم اکنون در فقدان خانه و کاشانه به سر می‌برند، شهرهای بزرگی همچون هرات و کابل که مقصد اصلی شان می‌باشند به دلیل ازدحام جمعیت ظرفیت پذیرش این موج از مهاجرین را ندارند، هم اکنون خانه و سرپناه در این دوشهر یافت نمی‌گردد، عودت کنندگانی که هر کدام چندین دهه در کشورهای مقصد سپری کرده‌اند با فرهنگ و بافت جمعیتی افغانستان کاملا نا آشنا هستند و پرسه زنان در کوچه و پس کوچه‌های این بزرگ شهرها، دنبال جا و مکان می‌گردند.
بخش عظیمی از این عودتکنندگان که نه جا و مکان و اقارب در افغانستان دارند و نه امکانات ابتدائیه برای گذران زندگی، تحت زعامت سازمان‌های بین المللی داخل چادرها فاقد آب و نان و امکانات صحی سپری می‌کنند، سازمان‌های بین المللی و حکومت سرپرست افغانستان در زمینه رفع چالش‌های این افراد کمتر توجه کرده‌است، با وجودی که این حکومت در زمینه عودت مهاجرین تفاهماتی با کشورهای همسایه داشته است؛ اما برای پذیرش این میزان عودت کننده هیچگونه برنامه مشخصی روی دست ندارد، بر می‌تابد که حکومت در مشوره با نهادهای داخلی، بین المللی و متخصصان امور مهاجرت پلان‌هایی روی دست گیرد که زمینۀ رسیدگی به این عزیزان در داخل کشور و یا زمینه برای جذب‌شان در خارج از کشور فراهم گردد، افغانستان کشوری است بهره‌مند از منابع طبیعی سرشار و دست نخورده، آب‌های شیرین و رودخانه‌های پربار این سرزمین آمیزه‌ای است از شاهکار طبیعت و اهمیت جغرافیایی کشور که در دنیا کم‌نظیر است، معادن مختلفی همچون زغال سنگ، مس، آهن، سنگ‌های قیمتی و… عموما ثروت‌های انباشه در زیر زمین این جغرافیا است که برای مدیریت و استخراج آن عدۀ زیادی از هموطنان می‌توانند دست به کار شده تا ثروت ملی نیز رشد بیشتری یابد؛ اما این گنج‌های پنهان دهه هاست که در زیر زمین باقی مانده و مقداری از آن را نیز غارتگران خارجی استخراج و با خود برده‌اند.دسترسی و کار بر این منابع زیرزمینی می‌تواند ما را از فقر و بیکاری مهلک که دهه‌هاست بر این مملکت سایه افکنده رهایی بخشد، در افغانستان کنونی طرح و برنامه مشخص برای رفع معضلات بیکاری وجود ندارد، حکومت بیشتر سرگرم تغییر نقشه‌های شهری، تصرف املاک، زمین‌ها و چراگاه‌های مردم با عناوینی همچون استرداد املاک دولتی، زیبایی سازی شهر و تثبیت حق علف‌چر برای کوچی‌هاست، این موارد نه تنها که مشکلات اجتماعی مردم را حل نکرده، بلکه بر آن افزوده است.
برخی از مردم افغانستان با زحمت و سرمایه‌گذاری‌شان موفق شده‌اند که یک خانه و محل بود و باش برای خود در نظر گیرند؛ اما طرح توسعه شهری و استرداد آن به بهانه‌های مختلف باعث رنج و آوارگی بسیاری از هموطنان شده است، حکومت در عوض ایجاد چنین چالش‌هایی برای مردم، بهتر است که در ابتدا به فکر خلق کار و درآمد مردم باشد و همینطور بودجه ملی را ارتقا دهد تا اگر طرح توسعه شهری هم اجرا گردد، بودجه و امکانات لازم برای جابجایی مردم در اماکن مناسب‌تر موجود باشد، در حال حاضر عودتکنندگان افغان در وخیم‌ترین وضعیت اقتصادی به سر می‌برند و کمتر کشوری یافت می‌گردد که پذیرای این مقدار نیروی کار باشد؛ اما عملا در داخل کشور برای رفع چالش‌ها و معضلات‌شان هیچ برنامه‌ای وجود ندارد، از این رو، مواردی همچون خلق کار در داخل کشور، جابجایی آنان در کشورهای مختلف منطقه به عنوان نیروی کار، ایجاد شهرک‌های اسکان مهاجرین لزوم جذب کمک‌های داخلی و بین المللی برای حل چالش‌های کنونی مهاجرین، می‌تواند از شدت نیازمندی‌های آنان کاسته و کشور را وارد فاز جدیدی از حرکت به سمت توسعه رهنمون سازد، حکومت بجای درگیر شدن در مسائل حساسیت‌زا همچون املاک و امکانات مردم بهتر است که نیروی خود را بر رشد اقتصادی مملکت متمرکز سازد، تا با ازدیاد مهاجرین و رشد روزافزون نفوس دچار مشکلات اقتصادی نگردد، وقتیکه مشکلات حداکثری از اقتصاد مردم رفع گردد، سطح جرایم کاهش یافته، کشت مواد مخدر از بین می‌رود و مردم در قبال حکومت دلگرمی نشان می‌دهند؛ در چنین حالتی هم می‌توان به اوضاع اقتصادی مملکت رسیدگی کرد هم اینکه طرح‌های گوناگون که به نفع کشور ختم می‌گردد قابلیت اجرا می‌یابند؛ اما مسئله عودتکنندگان و مهاجرین یک امر حیثیتی برای افغان‌هاست حل این موضوع می‌تواند کشور را با حیثیت ساخته و به عنوان اشخاص فاقد مدرک در هیچ کشوری هم مجازات نخواهند شد.
لینک کوتاه:
