لزوم رعایت آداب معاشرت در فضای مجازی

گسترش روزافزون فضای مجازی و استفاده گسترده از آن در حوزههای مختلف شخصی، کاری، خانوادگی و دوستانه، ضرورت رعایت ملزومات اخلاقی و آداب معاشرت در این فضا را افزایش داده است. بالا بردن آستانه تحمل، احترام واقعی به حریم خصوصی افراد و پرهیز از اقداماتی که تهدیدکننده حیثیت، آرامش و امنیت روانی کاربران باشد، از مهمترین اصولی است که میتواند فضای مجازی را به محیطی استندردتر و سالمتر تبدیل کند. در ادامه چند اصل مهم و اساسی بیان میشود.
1- مشاهدات نشان میدهد که بسیاری از کاربران زمان مناسب ارسال پیامها را رعایت نمیکنند و پیامهایی در ساعات بامدادی ارسال میشود که موجب مزاحمت و نقض حریم خصوصی افراد میگردد. همچنین، انتشار غیرمجاز عکسها و اطلاعات خصوصی در چتهای خانوادگی یا گروهی و امکان گرفتن اسکرینشات و تهدید به انتشار آن، مشکلات حقوقی و اخلاقی متعددی را ایجاد کرده است.
2- رفتارهای ناپسند و خارج از ادب در فضای مجازی، مشابه دنیای واقعی، موجب ایجاد مشکلات جدی در ارتباطات کاربران میشود. در فضای مجازی، افراد باید مانند دنیای حقیقی از افشای اطلاعات هویتی خود و دیگران محافظت کنند، چرا که سرعت بالای انتشار محتوا و تعداد زیاد مخاطبان میتواند عواقب ناگواری به دنبال داشته باشد.
3- خشونت کلامی در کامنتها و پیامها علاوه بر ایجاد نزاعهای لفظی، تصویری منفی از کاربران افغان در سطح بینالمللی ارائه میدهد و ضرورت رعایت آداب معاشرت را بیش از پیش افزایش میدهد. نوشتن کامنتهای بلند، توهینآمیز و تحقیرآمیز نه تنها نداشتن ادب در فضای مجازی است، بلکه شخصیت و تربیت فرد را نیز زیر سؤال میبرد.
4- یکی از اصول مهم آداب معاشرت در فضای مجازی، رعایت احترام و ادب در برخورد با دیگران است. به عنوان نمونه، اگر قصد ارسال پیام خصوصی به فردی را دارید، بهتر است ابتدا از طریق گروه مشترک یا روش دیگر، اجازه لازم را کسب کنید.
5- برای ایجاد محیطی سالم در فضای مجازی، گروههای حرفهای مرامنامههای اخلاقی تدوین کردهاند که اهداف، روشها و نحوه برخورد با دیگران را تعیین میکند. کاربران باید این قوانین را در نظر داشته و آن را رعایت نمایند.
در پایان باید گفت رعایت اصول و آداب معاشرت در فضای مجازی اهمیت بالایی دارد. چرا که اثر دیجیتالی هر کاربر در جستجوها، تصاویر، فیلمها و پستهایی که مشاهده یا به اشتراک میگذارد ثبت و قابل ردیابی است. از این رو، همانطور که در زندگی واقعی میاندیشیم «مهم این است که چه چیزی از خود باقی میگذاریم»، این اصل در فضای مجازی نیز کاربرد دارد.