ليزبون ۱۷۵۵: زلزله، څونامي او اور چې ښار وسوځاوه او نړۍ یې وځپوله

د پرتګال د پلازمېنې ليزبون د ۱۷۵۵ کال زلزلې پر نړۍ دومره ژور اغیز کړی چې تر ننه هم احساسېږي.هغې زلزلې د اتلسمې پېړۍ د یوه مهم ښار د ویجاړولو تر څنګ د هغه وخت ذهنیتونه هم ولړزول.
په هغه وخت کې ډېرو خلکو باور درلود چې زلزله د خدای سزا ده. نورو دا پوښتنه کوله چې ایا ساینس پر نړۍ د پوهېدو او د لارو چارو د څرنګوالي لپاره یې غوره لار ده که نه. اوس موږ دغه روڼ اندي د روښانتیا له هغې دورې سره تړلي بولو، چې د فرانسې د صنعتي انقلاب او د امریکا د خپلواکۍ جګړې لامل شوه.
په ۱۷۵۵ کال کې په ليزبون کې د ټولو سنټانو یا روحانیانو ورځ د نورو ورځو په څېر پیل شوه، خو ناڅاپه هرڅه بدل شول.
د سمندري مرغانو له چڼاهار وروسته لوی ناورین پېښ شو. کورونه ونړېدل او خلکو فکر وکړ چې خدای دوی ته سزا ور کوي. بیا څونامي راغله. پنځه متره لوړې څپې جوړې شوې. ور پسې لوی اور ولګېد او ټول ليزبون ښار وسوځېد.