نقش آموزش دینی آنلاین در حفظ هویت فرهنگی مهاجران افغان

در دو دهه اخیر، مهاجرت گسترده افغان‌ها به کشورهای مختلف، به‌ویژه در اروپا، آمریکا و کشورهای همسایه، چالش‌های متعددی در زمینه حفظ هویت فرهنگی و دینی این جمعیت به همراه داشته است. در چنین شرایطی، آموزش دینی آنلاین به‌عنوان یک ابزار نوین، توانسته است نقشی کلیدی در تثبیت ارزش‌های دینی، اخلاقی و فرهنگی میان نسل‌های مهاجر ایفا کند.

فرزندان مهاجران افغان در کشورهای میزبان با نظام‌های آموزشی، فرهنگی و رسانه‌ای متفاوت رشد می‌کنند. در نتیجه، بسیاری از خانواده‌ها نگران از دست‌رفتن زبان، دین و پیوندهای فرهنگی فرزندان خود هستند. آموزش دینی آنلاین، از طریق پلتفرم‌هایی چون تلگرام، واتساپ، فیسبوک و اسکایپ، بستری را فراهم کرده است که این خانواده‌ها بتوانند در محیطی مجازی، اما مطمئن، اصول اعتقادی و قرآنی را به نسل جدید منتقل کنند.

آموزش آنلاین امکان دسترسی به علما، اساتید و محتوای اسلامی معتبر را برای هزاران مهاجر افغان در کشورهای مختلف جهان فراهم کرده است. این روش، از محدودیت‌های جغرافیایی فراتر رفته و به واسطه آن، دانش‌آموزانی از آلمان، سویدن، آمریکا، ایران و ترکیه در کلاس‌های مجازی حضور می‌یابند. با این حال، چالش‌هایی چون نبود انترنت پایدار، نبود سیستم‌های سنجش کیفیت آموزشی و مشکلات تایید مدرک، همچنان پابرجا است.

در کنار تدریس دینی، اطلاع‌رسانی دقیق و بی‌طرفانه درباره وضعیت اجتماعی و دینی مهاجران نیز اهمیت دارد. در این راستا، رسانه‌های مستقل و شخصیت‌های فعال رسانه‌ای در افغانستان می‌توانند نقش مهمی در پوشش فعالیت‌های آموزشی مهاجرین ایفا کنند.

آموزش دینی آنلاین، نه تنها به حفظ هویت فرهنگی مهاجران کمک کرده، بلکه پیوند آنان را با سرزمین مادری‌شان نیز مستحکم‌تر ساخته است. حمایت دولت، نهادهای دینی و رسانه‌های معتبر از این روند، می‌تواند آن را به الگویی پایدار برای سایر جوامع مهاجر تبدیل سازد.

نویسنده: عبدالولی احمدی، آموزگار علوم اسلامی و فعال رسانه‌ای