همکاریهای صحی افغانستان و ایران؛ فرصتی برای بهبود تأمین دوا و خدمات درمانی
در پی دیدارها و گفتوگوهای اخیر میان مقامهای صحی افغانستان و جمهوری اسلامی ایران درباره توسعه همکاریها در بخش دوا و نظام صحی، توجهها به پیامدهای احتمالی این تعاملات برای آینده خدمات صحی در افغانستان افزایش یافته است. کارشناسان معتقدند این گفتوگوها میتواند بر تأمین دوا، انتقال تجارب تخنیکی و ارتقای کیفیت خدمات صحی تأثیرگذار باشد.
عبدالنصیر رشتیا، کارشناس امور اقتصادی، در مصاحبه با خبرگزاری سریع گفته است که افغانستان همچنان بهشدت متکی به واردات است و بخش بزرگی از نیازهای اساسی، بهویژه در حوزه دوا و ادویهجات، از خارج کشور تأمین میشود. به گفته او، گسترش روابط اقتصادی و تجارتی با ایران میتواند در بهبود این وضعیت نقش مهمی ایفا کند.
به باور این کارشناس، نزدیکی جغرافیایی ایران به افغانستان یکی از مزیتهای کلیدی این همکاری بهشمار میرود. او تأکید میکند که کوتاه بودن مسیرهای ترانزیتی میان دو کشور میتواند هزینههای واردات دوا را بهطور قابل ملاحظهای کاهش دهد و روند تأمین پایدار دارو در افغانستان را تقویت کند.
در کنار موضوع واردات، انتقال تجارب تخنیکی و فنی نیز از دیگر محورهای مهم این همکاریها عنوان میشود. آقای رشتیا معتقد است ایران در برخی بخشهای دواسازی و نظام صحی دارای تجربههای قابل استفاده است و بهرهگیری از این ظرفیتها میتواند کارآمدی خدمات صحی در افغانستان را افزایش دهد.
با این حال، این کارشناس اقتصادی هشدار میدهد که توسعه واردات نباید به تضعیف تولید داخلی منجر شود. او یادآور میشود که افغانستان در حال حاضر دارای حدود ۱۳۰ فابریکه دواسازی فعال است و بخش قابل توجهی از اقلام مورد نیاز بازار داخلی در داخل کشور تولید میشود. به گفته او، مدیریت هدفمند واردات میتواند بهجای آسیب رساندن به تولید داخلی، زمینه رشد کارخانههای دواسازی و جذب سرمایهگذاریهای جدید در این سکتور را فراهم سازد.
از دید این کارشناس، تقویت روابط میان نهادهای صحی افغانستان و ایران افزون بر پیامدهای داخلی، میتواند آثار منطقهای نیز داشته باشد؛ بهویژه در حوزه صحت عامه که همکاریهای فرامرزی در پیشگیری و مدیریت بیماریها اهمیت فزایندهای دارد.
در مجموع، عبدالنصیر رشتیا تأکید میکند که هرگونه روابط استراتژیک اقتصادی و سیاسی با کشورهای همسایه، در صورتی که مبتنی بر برنامهریزی و مدیریت مؤثر باشد، میتواند به سود افغانستان تمام شود و در نهایت به ارتقای کیفیت خدمات صحی برای شهروندان کشور منجر گردد.
