پاکستان در بنبست استراتژیک؛ از فشار تا عقبنشینی

پس از سقوط جمهوریت، پاکستان انتظار داشت که هرگونه خواسته اش در حاکمیت جدید افغانستان به کرسی خواهد نشست؛ اما با استقرار این حاکمیت در سراسر افغانستان نه تنها که پاکستان نتوانست به انتظارات اش دست یابد، بلکه روند بر خلاف مراد و خواستههای این کشور به پیش رفت. تنش در روابط دو کشور زمانی ایجاد شد که پاکستان تلاش کرد تا نقطه مرزی را به سمت افغانستان وسعت بخشد اما با ممانعت نیروهای مرزی طالبان کار به خشونت کشید و چندین بار درگیریهایی میان دو طرف صورت گرفت که منجر به قتل و کشتار از دو جانب گردید.
از آن به بعد تنش در روابط دو کشور اوج گرفت و تا جایی که منجر به مسدود ساختن مرزهای تجارتی و و اخراج دستهجمعی پناهجویان افغان گردید؛ اما حاکمیت کنونی افغانستان هیچگونه امتیازی را که بر وفق مراد پاکستان باشد به اسلام آباد واگذار نکرد. حفظ توازن در روابط میان هند و پاکستان یکی دیگر از مواردی است که به مزاج مقامات اسلام آباد خوش نمیخورد از این رو تلاش کرد تا با مسدود ساختن مرزها و اخراج مهاجرین، حاکمیت کابل را تحت فشارهای اقتصادی قرار داده و از این طریق به نارضایتی های داخلی افغانستان دامن بزند.
پس از اوج تنشها در روابط دو کشور و عدم نتیجه بخشی فشارها، مقامات اسلام آباد ناگذیر شدند به مذاکره و دیپلماسی تن دهند، اکنون کار بجایی رسیده است که محمد اسحاق دار، بلندپایهترین مقام پاکستانی، یعنی معاون نخستوزیر این کشور که همزمان سمت وزارت خارجه پاکستان را نیز بر عهده دارد به کابل سفر میکند تا از مجاری نرم و دیپلماتیک روابط اش را با کابل ترمیم کند. اما سفر وزیر خارجه پاکستان به افغانستان چندان خاطره خوش برای جناب وزیر بجا نگذاشت؛ زیرا رئیس مالی و اداری وزارت خارجهی طالبان از وزیر خارجه ی پاکستان استقبال کرد و این برای مقام پاکستانی کاملا تحقیر کننده بود که در نوع خودش سیلی دیپلماتیک محکم طالبان به صورت پاکستان نواخته شد. از زمان سقوط جمهوریت تا کنون این دومین سفر وزیر خارجه پاکستان به کابل است؛ پیش از آن نیز و در اوائل حاکمیت جدید آصف درانی وزیر خارجه پیشین پاکستان به افغانستان سفر کرده بود که نتیجهی ملموس برای پاکستان در پی نداشت.
مهاجرین افغان با بی حرمتی و بی عزتی از پاکستان اخراج میگردند؛ تا از این طریق فشارهای اقتصادی را بر افغانستان تحمیل نمایند و عزت افغانها را نیز پامال سازند؛ لذا تا زمانیکه روند اخراج با میانجیگری سازمان ملل متوقف نشده باشد، و برای این روند، یک مکانیزم کامل و شفاف طراحی و اجرا نشده باشد، هرگونه مذاکره با پاکستان تحریم گردد، این کار نه تنها حاکمیت کنونی افغانستان را قوی و قاطع نشان خواهد داد، بلکه راه بازگشت مهاجران را نیز با عزت و کرامت هموار خواهد ساخت و پاکستان را از استفاده از این ابزار فشار، محروم خواهد کرد؛ بنا بر این پاکستان باید بیشتر تحت فشار قرار گیرد تا آرمان تحقق عمق استراتژیک اش را با خود به گور ببرد.
لینک کوتاه