گزارش گاردین: کابل در معرض خشکشدن کامل تا سال ۲۰۳۰
در گزارشی که روز گذشته توسط روزنامه گاردین منتشر شد، هشدار داده شده است که کابل، ممکن است نخستین شهر مدرن جهان باشد که بهطور کامل با بحران بیآبی مواجه شود.

به گزارش خبرگزاری سریع؛ به نقل از گاردین؛ بر اساس گزارشی که توسط سازمان غیرانتفاعی «مرسی کورپس» تهیه شده، سطح آبهای زیرزمینی کابل در طول یک دهه گذشته به دلیل رشد سریع شهری و تخریب اقلیم تا ۳۰ متر کاهش یافته است. در حال حاضر، تقریباً نیمی از چاههای آب آشامیدنی شهر خشک شدهاند و میزان برداشت آب سالانه ۴۴ میلیون متر مکعب بیشتر از میزان تجدید طبیعی آن است.
اگر این روند ادامه یابد، پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۳۰ همهی سفرههای آب زیرزمینی کابل خشک شوند و زندگی هفت میلیون نفر ساکن این شهر با تهدیدی جدی مواجه گردد.
دین کَری، مدیر «مرسی کورپس» در افغانستان، هشدار داده که بحران کنونی نهتنها امنیت زیستی میلیونها شهروند را تهدید میکند، بلکه در صورت بیتوجهی جامعه جهانی، منجر به موج جدیدی از مهاجرت و تشدید فقر خواهد شد.
بر اساس این گزارش، آلودگی منابع آب نیز به بحرانی دیگر بدل شده؛ حدود ۸۰ فیصد آبهای زیرزمینی کابل به دلیل نفوذ فاضلاب و شوری بالا، غیرقابل آشامیدن اعلام شدهاند.
در حال حاضر، برخی خانوادهها تا 30 فیصد از درآمد ماهانه خود را صرف خرید آب میکنند. این در حالی است که شرکتهای خصوصی با حفر چاههای جدید و فروش آب به قیمتهای گزاف از این بحران سود میبرند.
در گزارش گاردین آمده است که با وجود نیاز فوری به سرمایهگذاری در زیرساختهای آبی، کمکهای بینالمللی از سال ۲۰۲۱ متوقف شده است و تنها ۸.۴ میلیون دالر از ۲۶۴ میلیون دالر مورد نیاز برنامههای آبرسانی در افغانستان تأمین شده و ۳ میلیارد دالر کمک جهانی نیز در وضعیت تعلیق قرار دارد. همچنین، امریکا بیش از ۸۰ فیصد از کمکهای USAID را قطع کرده است.
در بخش دیگری از گزارش گفته شده است که یکی از طرحهایی که میتواند بخشی از این بحران را کاهش دهد، خط لوله انتقال آب از رودخانه پنجشیر است که با تأمین بودجه ۱۷۰ میلیون دالری میتواند برای دو میلیون نفر آب آشامیدنی فراهم کند. این پروژه مراحل طراحی را در اواخر ۲۰۲۴ به پایان رسانده و در انتظار جذب سرمایهگذار است.
دکتر نجیبالله سدید، پژوهشگر منابع آب، هشدار داده: «اگر همین حالا اقدام نکنیم، وارد بحرانی خواهیم شد که بازگشتی ندارد. مردم بین غذا و آب باید یکی را انتخاب کنند. با این حال، آمادگی دارند اندک دارایی خود را برای راهحلی پایدار سرمایهگذاری کنند. مهم این است که از جایی شروع کنیم.»
گزارش گاردین تصریح میکند که سطح آبهای زیرزمینی در کابل طی یک دهه اخیر به طور قابل توجهی کاهش یافته است و چند عامل بهطور همزمان دستبهدست هم دادهاند تا پایتخت کشور را در آستانه یک فاجعه قرار دهند. رشد سریع و بیبرنامه جمعیت، تخریب اقلیمی و نبود حاکمیت مؤثر در مدیریت منابع طبیعی، شرایطی ایجاد کرده که در آن برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی بسیار بیشتر از نرخ تجدید آنهاست.
این بحران نهتنها تهدیدی برای محیطزیست است، بلکه معضلی انسانی، اجتماعی و زنگ خطری جدی برای مسئولان حکومتی محسوب میشود. مسئولان باید هرچه سریعتر دست به اقدامهای مؤثر و پایدار بزنند، پیش از آنکه دیر شود.