یلدا؛ شب شعر، همدلی و امید در نگاه یک شاعر

شب یلدا، بلندترین شب سال، در فرهنگ فارسی‌زبانان همواره فراتر از یک رویداد تقویمی بوده و با شعر، اندیشه و امید گره خورده است. آیینی که از گذشته‌های دور تا امروز، به‌عنوان فرصتی برای هم‌نشینی، گفت‌وگو و عبور نمادین از تاریکی به روشنایی پاس داشته شده است.

شبانه نزهت ملیار، شاعر و نویسنده، در مصاحبه با خبرگزاری سریع، شب یلدا را نمادی از صبر، امید و هم‌دلی توصیف می‌کند. او که تجربه سرایش در قالب‌های کلاسیک و نو، از جمله غزل، شعر نیمایی و سپید را در کارنامه دارد، معتقد است یلدا فرصتی است برای بازخوانی نقش شعر در زندگی امروز و پیوند آن با وضعیت اجتماعی.

به گفته خانم ملیار، یلدا یک آیین فرهنگی است و پیوندی با باورهای مذهبی ندارد. او تأکید می‌کند که این شب از دوران کهن، از زمان آریایی‌ها تا امروز، در میان مردمان خراسان و دیگر مناطق فارسی‌زبان جایگاه ویژه‌ای داشته و به‌عنوان یک سنت معتبر و ارزشمند گرامی داشته شده است.

این شاعر می‌گوید شاعران، خود را پاسداران میراث فرهنگی و ادبی می‌دانند و به همین دلیل، یلدا در نگاه آنان تنها یک شب طولانی نیست، بلکه «شب شعر، خیال، مهر و صفا» است؛ شبی که در دل زمستان سرد، با واژه‌ها، گرما به دل‌ها بخشیده می‌شود.

خانم ملیار یلدا را در ذهن شاعر شب وصال واژه‌ها می‌داند؛ شبی که گفت‌وگوی دل با تاریکی است و فرصتی برای شعله‌ور شدن چراغ شعر و بیداری احساس. او پیوند یلدا و شعر را پیوندی دیرینه و عاشقانه توصیف می‌کند و می‌گوید: یلدا شب ماندن، گفتن، شنیدن و خاطره‌سازی است و شعر، روایتگر همین لحظات؛ از گرمای انار گرفته تا زمزمه‌های دل در بلندترین شب سال.

او همچنین بر نقش شعر در شرایط دشوار اجتماعی تأکید می‌کند و می‌گوید شعر می‌تواند صدای خاموشان باشد؛ مرهمی بر زخم‌ها و پلی از رنج به رهایی. به باور او، شاعران با واژه‌های خود می‌توانند امید را در دل‌ها بکارند و درد و رنج جامعه را به شکلی ماندگار ثبت کنند، تا آیندگان بدانند که در روزگار بحران، مسئولیت شاعرانه چگونه ادا شده است.

نزهت ملیار در توصیف یلدا در یک جمله می‌گوید: «یلدا، شبی است که دل در آغوش شب، شعر می‌گوید تا طلوع را عاشقانه‌تر بیافریند.»

او معتقد است جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری به شعر و امید نیاز دارد؛ شعری که نه‌تنها بازتاب‌دهنده واقعیت‌ها باشد، بلکه بتواند مسیر را برای نسل جوان روشن‌تر کند.

این شاعر، شب یلدا را با بیتی از حافظ چنین خلاصه می‌کند: «معاشران گره از زلف یار باز کنید
شبی خوش است بدین قصه‌اش دراز کنید.»

در پایان، خانم ملیار با تأکید بر تفاوت نگاه‌ها به یلدا، مردم را به گردهمایی و گرم نگه‌داشتن دل‌ها فرا می‌خواند. او می‌گوید: هرچند شب طولانی باشد، سرانجام به روشنایی می‌رسد و باور به فردای بهتر، مهم‌ترین پیام یلداست.

به باور او، یلدا بدون شعر تنها یک شب بلند است، اما با شعر به فرصتی برای گفت‌وگو، همدلی و یادآوری این حقیقت تبدیل می‌شود که هیچ شبی برای همیشه شب نمی‌ماند.