استمرار مهاجرت؛ چالش حلنشده اجتماعی در افغانستان
در حالی که جهان هر ساله روز جهانی مهاجران گرامی میدارد، پدیده مهاجرت همچنان یکی از جدیترین چالشهای اجتماعی، اقتصادی و انسانی در افغانستان به شمار میرود.
عبدالواحد فقیری، کارشناس مسائل اجتماعی، در مصاحبه با خبرگزاری سریع عوامل و ریشههای مهاجرت شهروندان افغانستان را تشریح کرد و گفت: «هیچکس به رضایت خود وطنش را ترک نمیکند، بلکه مهاجرت نتیجه یک ضرورت است.»
به گفته آقای فقیری، تداوم مشکلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی از عوامل اصلی مهاجرت در افغانستان به شمار میرود. او تأکید کرد که نبود فرصتهای شغلی، بهویژه برای جوانان، باعث افزایش ناامیدی در میان این قشر شده است. «جوانان کاری برای انجام دادن در داخل کشور نمیبینند و از بیکاری رنج میبرند؛ به همین دلیل مجبور میشوند به کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان و یا به اروپا مهاجرت کنند.»این کارشناس افزود که روند مهاجرت از افغانستان از دهههای گذشته، بهویژه از دهه ۱۳۵۰ خورشیدی آغاز شده و تا امروز ادامه دارد. به گفته او، تاکنون هیچیک از حکومتهای افغانستان نتوانستهاند زمینه فرصتهای اقتصادی برابر، کاریابی مؤثر و ایجاد مشاغل جدید را برای شهروندان در داخل کشور فراهم کنند تا نیروی جوان در داخل جذب شود.
آقای فقیری با انتقاد از عملکرد حکومتهای گذشته گفت که در برخی موارد، مهاجرت بهعنوان راهی برای کاهش فشارهای اجتماعی تلقی شده است. او این وضعیت را به «دیگ بخار» تشبیه کرد که با خارج شدن بخشی از جمعیت، فشار کاهش مییابد. به باور وی، نبود برنامهریزی مشخص برای جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی نیز از عوامل تشدیدکننده بیکاری و مهاجرت بوده است.
وی همچنین ناامنی را از دیگر عوامل عمده مهاجرت دانست و گفت: «اشغال شوروی، جنگهای داخلی و پس از آن حضور نظامی آمریکا، ثبات سیاسی و امنیتی را از افغانستان گرفت و مردم را مجبور به ترک کشور کرد.» به گفته او، نبود ثبات سیاسی باعث شده است که بسیاری از شهروندان برای تأمین امنیت جانی، معیشتی و آینده فرزندان خود، افغانستان را ترک کنند.
این کارشناس تصریح کرد که دلایل مهاجرت شهروندان متفاوت است؛ برخی به خاطر تحصیل، برخی برای یافتن کار، و شماری دیگر برای تأمین امنیت و آینده بهتر فرزندان خود راه مهاجرت را انتخاب میکنند.
