جایگاه پدر در آموزه‌های دینی
پدر و مادر به عنوان ریشه خانواده و سپر دفع بلایای زندگی از جایگاه والایی در آموزه‌های اسلامی و طبیعت انسانی برخوردار اند، قرآنکریم در آیات متعددی احترام و توجه ویژه به والدین را مطرح کرده است در سوره لقمان آیه 14 خداوند متعال با جمله “اَنِ اشْكُرْ لي و لِوالِدَيْكَ” از بندگان خواسته است تا به والدین احترام گذاشته و تشکر کنند.
پدر و مادر به عنوان ثقل خانواده و محور این اولین تشکیلات جامعه کوچک، بار تمام مسئولیت‌ها و چالش‌های زندگی را به دوش می‌کشند، پدر به عنوان منبع ارتزاق خانواده وظیفه دارد، تا نفقه را تهیه کرده و از آن در جهت درست تربیت فرزند همچون درس خواندن و آموختن فن و کاسبی به فرزندان هزینه کند، مادر نیز به عنوان منبع عواطف و احساسات و جمع نگهداشتن اعضای خانواده کنار همدیگر، نقش آشیانه را دارد که در آن جوجه‌ها زیر بال مادر تجمع نموده و کانون گرم خانواده را تجربه می‌کند.
به همین دلیل است که خداوند در قرآنکریم میفرماید:
وَ وَصَّینَا الاِنْسانَ بِوالِدَیهِ حُسْنا ( سوره عنکبوت(29)؛ آیه8 )
و ما به انسان سفارش کردیم که به پدر و مادرش نیکی کند
عبدالاحمد عرفانی پژوهشگر مطالعات اسلامی در مصاحبه با خبرگزاری‌سریع جایگاه پدر را در اسلام والاترین جایگاه عنوان کرده و نقش آن را در خوشبختی خانواده‌ها مهم می‌داند.
آقای عرفانی میگوید: الله‌متعال بعد از حقوق خود حقوق پدر و مادر را تعیین کرده است الله متعال در سوره اسرا آیه ۲۲ میفرماید، هم‌پروردگار را عبادت کنید و در کنار عبادت پروردگار به پدرو مادر احسان و نیکی کنید” در ادامه‌ی آیه خداوند پاک می‌فرمايد ” شما در مقابل پدر و مادر کلمه‌ی اف را هم استفاده نکنید.”
وی افزود که در حدیث صحیح‌بخاری حدیث ۱۰۴ آمده است که پیامبر اسلام(ص) فرموده است که فرزند نباید پدر را با اسم آن صدا بزند، پیش‌تر از پدر در راه نرود وحتی با آن‌ها با صدای بلند هم صحبت‌نکنند.
از آن‌جا که پدر نقش مهم و اساسی را در خانواده و جامعه دارد آقای عرفانی‌اهمیت پدر را در تربیت و آموختن علم بر فرزندان واجب و ارزشمند دانسته و آن را جزئی از مسئولیت‌های پدر عنوان کرده میگوید.
” از آن‌جا که اسلام جایگاه بلندی به پدر داده است پس پدر مکلف است تا برای فرزندان خود چه دختر و چه پسر باید علم بیاموزاند ابن سهاک می گوید روزی شخصی در محضر حضرت عمر( رض) آمد و بیان داشت که فرزند من مرا لت‌و‌کوب کرده است حضرت عمر فرموده که امکان ندارد یک فرزند پدر خود را لت‌و کوب کند فرد میگوید به الله قسم که مرا لت‌و‌کوب کرده است حضرت عمر بیان داشته که در اسلام حتی جواز ندارد که یک فرزند در مقابل پدر و مادر به صدای بلند صحبت کند چطور که تو را لت‌و‌کوب کرده است عمر میگوید که تو چه شغلی برای آن یاد داده‌ی و چه تربیت برای آن داده‌یی ایا فرزند ات را برای تعلیم و آموزش فرستاده‌یی مرد میگوید نه.!
عمر میگوید چه هنری را برای فرزند‌ات آموزش داده‌یی مرد میگوید گله‌ی گاوی داشتم که هر روز با گاو ها به چراگاه رفته و شب هم برمی‌گشت عمر می گوید با این کار باعث شده‌ی تا فرزند ات از آموختن علم دور بماند اگر علم می آموخت احترام پدر و مادر را هم میدانست رفتار او برگرفته از سرپیچی‌های همان گله است که با چوب هدایت میشد حالا جواب حرف خشن پدر را هم با لت و کوب داده است چون او همین را یاد گرفته است.
پس توجه و حضور پدر در تربیت فرزندان از جمله اصول اساسی برای شخصیت سازی فرزند است که باید از سوی پدر توجه گردد.
وی خاطر نشان کرد که اگر ما برای فرزندان خود علم نیاموزیم هرگز احترام پدر را نمیکنند، واجب است که پدر برای فرزندان خود علم بیاموزند بخاطر این که مورد احترام قرار گیرد.”
نقش پدر در الگوگیری فرزند تاثیر به‌سزایی دارد رفتار و ارتباط پدر از جمله ارکان اساسی برای اموختن فرزند است.
آقای عرفانی میگوید پدر همراه فرزندان خود باید اخلاق خوب داشته باشند مکلفیت یک پدر خوب برای فرزندان اش این است که اخلاق نیک داشته باشد انتخاب دوست‌های خوب پدر هم‌چنان در تربیت و الگوگیری فرزند تاثیر دارد.
وی خاطر نشان ساخت که وظیفه پدر تنها حمایت مالی و انضباطی برای فرزندانش نیست سلامتی روانی و جسمی نیز از جمله مکلفیت‌های پدر است وی میگوید که توصیه پیامبر اسلام هم همیشه این بوده تا مراقب فرزندان خود باشید.
آقای عرفای نقش پدر را نه‌تنها در تربیت و آموزش فرزند مهم دانسته بلکه توجه پدر را در هر امر زندگی فرزند مهم و حیاتی می‌داند.
پدر مکلفیت دارد تا دوستان فرزندان خود را بشناسد اسلام تأکید کرده است که اگر فرزند تان پسر است یا دختر مراقب دوست‌های آن ها باید باشید.
