نماز با اجبار یا با رغبت؟ نگرانی از شیوه‌های دعوت به نماز در جامعه
در ماه‌های اخیر، بحث‌هایی درباره شیوه‌های دعوت به نماز در افغانستان مطرح شده است. برخی از اقدامات اخیر مانند تعطیلی اجباری مراکز تجاری در اوقات نماز، واکنش‌های متفاوتی را در میان شهروندان و علما برانگیخته است.
یکی از مخاطبین ما با ارسال پیامی به بخش صدای شهروند خبرگزاری سریع خاطرنشان کرده که در متون اسلامی، نماز به عنوان ارتباط مستقیم بین بنده و پروردگار تعریف شده است. آیات و روایات متعددی بر اختیاری بودن عبادت و اهمیت اخلاص در آن تأکید دارند. به عنوان مثال، در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) آمده است: “نماز میان من و بنده‌ام تقسیم شده است.”
همچنین، آیه “لا إکراه فی الدین” (بقره:۲۵۶) بر نفی اجبار در دین دلالت دارد. این آموزه‌ها نشان می‌دهد که اسلام به انتخاب آزادانه و آگاهانه در انجام فرایض دینی اهمیت می‌دهد.
در همین حال، برخی از شهروندان از شیوه‌های اخیر برای دعوت به نماز ابراز نگرانی کرده‌اند. آن‌ها معتقدند که تعطیلی اجباری مراکز کارگاهی ممکن است برای کسانی که در شرایط خاصی به سر می‌برند (مانند کارگران شیفتی یا مریضان) مشکل‌آفرین باشد.
یک تاجر در کابل به بخش صدای شهروند ما گفت: “نماز فریضه مهمی است، اما آیا بهتر نیست به جای اجبار، زمینه‌هایی فراهم شود که مردم با رغبت بیشتری به نماز بپردازند؟”
برخی از علما نیز بر این باورند که روش‌های تربیتی و تشویقی می‌تواند تأثیر بهتری در ترویج فرهنگ نماز داشته باشد. آن‌ها به سیره پیامبر(ص) اشاره می‌کنند که در دعوت به نماز، از روش‌های ملایم و مبتنی بر آموزش استفاده می‌کرد.
نماز به عنوان یکی از ارکان مهم اسلام، جایگاه ویژه‌ای در زندگی مسلمانان دارد. با این حال، نحوه دعوت به آن همواره مورد بحث بوده است. به نظر می‌رسد استفاده از روش‌های اقناعی و ایجاد امکانات بهتر برای نمازگزاران می‌تواند راهکار مناسبی برای تشویق مردم به این فریضه الهی باشد.
در شرایط کنونی، گفت‌وگو بین نهادهای مسئول و شهروندان درباره شیوه‌های مناسب برای ترویج نماز می‌تواند به یافتن راه‌حل‌های متعادل و مورد پذیرش عمومی کمک کند.
